آهنگ(استابرو)
آهنگ(ای شب تو)
آهنگ(به دوچشمان دل انگیز)
آهنگ(تاکه نباشد همدمی یاری)
آهنگ(حال که دیوانه شدم میروی)
آهنگ(درشکایت)
آهنگ(مشک تازه)
آهنگ(الاهی من نمدانم)
آهنگ(از درد ناتوانی)
آهنگ(ای تیرغمت)
آهنگ(ای نازنین)
آهنگ(به خدا تنگ است دلم)
آهنگ(بی وفا یارم)
آهنگ(خواهم ترا)
آهنگ(دوستت دارم همیشه)
آهنگ(عاشق شدی ای دل)
آهنگ(مراچوقطره)
آهنگ(معشوقه)
آهنگ(من نگویم)
آهنگ(میخندم امشب)
آهنگ(ناله کن)
آهنگ(نداند رسم یاری دل)
آهنگ(چه بیهوده چه ساده)
آهنگ(کجکی ابروی تو نیش گژدم است)
آهنگ(گفتم میخواهم)
آهنگ(گفتم که نرو)
آهنگ(یارک من)
عکس مرحوم احمد ظاهر
آهنگ های مرحوم احمد ظاهر یکی از محبوترین آهنگ ها در افغانستان است.
دانلود آهنگ(وطن)از احمدظاهر
دانلود آهنگ(دردامنه صحرا)از احمد ظاهر
دانلود آهنگ(گرزلف پریشانت)از احمد ظاهر
دانلودآهنگ(از غمت ای نازنین)از احمدظاهر
دانلودآهنگ(من غلام قمرم)از احمد ظاهر
دانلودآهنگ(هنوز بر لب من)از احمد ظاهر
دانلودآهنگ(نمی دانم که برای کی بخندم)از احمد ظاهر
دانلودآهنگ احمد جواد کریمی بنام {ای ملت قهرمان}محبوبترین آهنگ افغانی برای دانلود در لینک زیر کلیک نماید
سیر تاریخی ولایت کاپیسا (برگرفته از وبلاگ کاپیساKAPISA)
ولایت باستانی کاپیسا که مرکز آن محمودراقی گفته می شود از جانب شمال و شرق به ولایت پروان و پنجشیر، از طرف غرب به ولایت پروان و از جنوب به ولایات کابل و لغمان پیوسته است. این ولایت از نظر جغرافیایی جلگه حاصلخیز و فراخ و مستطیل شکل بوده است
ولایت باستانی کاپیسا که مرکز آن
محمودراقی گفته می شود از جانب شمال و شرق به ولایت پروان و پنجشیر، از طرف
غرب به ولایت پروان و از جنوب به ولایات کابل و لغمان پیوسته است. این
ولایت از نظر جغرافیایی جلگه حاصلخیز و فراخ و مستطیل شکل بوده است که از
شمال تا جنوب یک صد کیلومتر و از شرق تا غرب آن پنجاه کیلومتر وسعت داشته
است. این ساحه ناحیه یی بین کنر و هندوکش را در برگرفته شامل حوزة کوهدامن،
کوهستان، بگرام، تگاب، نجراب و… مربوطات آنها بوده است.
کاپیسا نظر به موقعیت جغرافیایی خود راه عمده هندوکش و معبر بزرگ و با
اعتبار دینی و تجارتی بین هند و باختر را حایز بوده است. درین جلگة پهناور
نقاط تاریخی وجود دارد که کم وبیش در نتیجه حفریات مستقیم و غیر مستقیم از
آنها آثار مهمی به دست آمده است.
گذشته از آن در اغلب نقاط این ناحیه مثلاً در پیتاوه، استرغچ، خم زرگر، برج
عبدالله (صیاد) کوه توپ، نجراب و… آثار معتبری روی خاک دیده می شود.
ساحة وسیع و زیبای کاپیسا در تاریخ مدنیت قبل از اسلام، افغانستان از
دیدگاه آیین و سنن کهن و از نظر صنعت، تجارت و سیاست مقام شامخی داشته مرکز
آن (بگرام) از قرن دوم قبل از میلاد تا اواخر قرن هفتم میلادی برای مدت
هزار سال پایتخت افغانستان آن روز بوده است.
باید گفت که در بسا از منابع تاریخی مرکز کاپیسا (بگرام) نیز به نام کاپیسی
(کاپیشی، کی-پن) یاد شده است. چنانکه زایر چینی هیوان تسنگ پایتخت کاپیسا
را (کا-پی-شی) گفته محیط آن را ده لی (دومیل) تخمین کرده است. فوشه دانشمند
فرانسوی آن را با بگرام یکی می داند. طبق نظر این محقق و دیگر مؤرخان
بگرام (کاپیسی) تا سال ۷۹۲ یا ۹۳ میلادی پایتخت کابلشاهان بوده است و در سه
قرن اول مسیحی کوشانیان در کاپیسا استقرار داشته اند. در عصر کانیشکای
کبیر که بگرام (کاپیسی) پایتخت امپراتوری او بود از نگاه صنعت گریکو بودیک
ترقی زیاد داشته است، در قرن دهم میلادی آنگاه که این منطقه مربوط و موسوم
به سلطنت کابل بود چینایی ها آن را تسان یا (کی-پن) گفته اند.
هیوان تسنگ وقتی که به این شهر رسید با شاه کوشانی کاپیسا ملاقات کرد وی در
نوشته های خود می نویسد که در این ناحیه یکصد معبد و شش هزار راهب بودایی
زندگی می کرد معبد بودایی شابهار (شیبر) یعنی معبد شاهی و آبدات بودایی در
اثر حملة اعراب ویران گردید. معبد (شالوکیه) معبد یرغمل های چینی نیز در
جوار شهر بگرام قرار داشت و زایر چینی یک ماه در آن اقامت گزیده است.
اسپهای کاپیسایی در آن زمان در دربار چینی معروف بود.
نسبت موقعیت بهتر کاپیسا اسکندر مقدونی پس از فتح هرات و اراکوزیا وارد
(کوهن) یعنی کابل شده از کابل بودایی در شیوه کی گذشته به مقام بگرام متوقف
گردید و آنجا اسکندریة قفقاز را اعمار کرد.
هیوان تسنگ هم به سیاحت و بازدید کاپیسا اکتفا کرده وارد کابل نشده است.
فلسفة نامگذاری کاپیسا
از اینکه کاپیسا را به نام (شهر شاهی) یاد کرده اند می توان آن را چنین
تحلیل کرد: کلمة کاپیسا، کاویسا، کاوویسا متشکل است از “کاو” به معنای شاه
مثلاً در کلمة کوی کواتا یعنی کیقباد (شاه قباد) و در کلمه کاوی هوسی را
یعنی کیخسرو “شاه خسرو” و جزؤ دومش “ویسا” یا “ویسه” به معنی قریه، ده،
شهرک و ناحیه است. چه در دورة اوستایی واژه های “گرامه” و “ویسه” در
تقسیمات ولایات بخش های ویژة را احتوا می کرده است، بنابر این همانگونه که
بگرام “بگ+ رام” شهر یوغه، شهر ایزد و شهر بزرگ تحلیل گردیده است، کاویسا-
کاپیسا شهر شاهی را افاده می کند.
شهرها و شهرک های کاپیسا
اله سای: ناحیه یی است در شمال شرق تگاب و در قسمت شرق نجراب میان کوه های
اسکین و اشپین، و آن یک درة برف گیر، سرسبز و شاداب است. آب و هوای اله سای
در تابستان معتدل و در زمستان سرد می باشد. برف ها در اراضی دامنة کوه ها
در آنجا تا اوایل بهار آب می گردد، اما در کوه ها آب شدن برف ها تا ماه ثور
و جوزا دوام می کند. در دهکة اسکین چشمه یی است بنام “بابا” و در قریة سنگ
چرخ در اله سای مخروبه یی است که هویت تاریخی آن تا هنوز معلوم نشده است
در وجه تسمیة آن باید گفت، اله سای مرکب است از “اله” به معنای کبود و ازرق
و “سای” به مفهوم ساییدگی یا نشیبی چون در نشیبی های سایة کوه ها در اوایل
بهار، زمین های برف رفته ازرق و کبود نما می شود از این جهت آن ناحیه را
اله سای گفته اند.
همچنان گویند “اله” اصلاً “الا” به فتح اول بود و آن مربوط است به کلمه
“الینا” نام یکی از قبایل در شمال نورستان، مثلاً در کلمه های الینگار،
الیشنگ و همینگونه الاسای یعنی محل و مسکن الیناها.
تگاب
درة سرسبزی است که در بین یک رشته کوه های سلسله هندوکش قرار دارد. تگاب از
کابل ۱۲۰ کیلومتر و از چاریکار مرکز ولایت پروان ۶۶ کیلومتر فاصله دارد.
درة اله سای و بدراو “بدرآب” در آن ساجه معروف است. پیشة اهالی تگاب پرورش
درخت انار بوده است، محصولات عمدة آن انارشیرین، ترش، دانه دار و بی دانه
می باشد.
وجه تسمیة تگاب
واژه تگاب متشکل از دو عنصر “تک، تگ+آب” است، عنصر اول “تک،تگ” به معنای
تحت وزیر است، مثلاً در تگ آب، تگ چاه، همچنان این عنصر به معنای رفتار
است، چون تیزتک و نیز این عنصر به معنای “یک” می باشد، مانند: تک شماره، تک
فروشی و…
از آنجایی که در درة تگاب یک دریا از شمال به جنوب در جریان است می توان گفت که تگاب به معنای یک دریا یا یک آب می باشد.
با مراجعه به قاموس جغرافیایی افغانستان دیده می شود که در “جلد۱، ص ۳۹۹ تا
آخر” از ۱۳۰ تگاب نام برده شده و از جمله ۱۲۰ تگاب، نام دریا، نهر، شیله
بوده و تنها در ۱۰ مورد تگاب نام ناحیه و مکان آمده است آنهم ناشی از نهر و
شیله، در تگاب کاپیسا هم چندین نهر مثلاً: نهر های نجراب، بدراو “بدرآب”،
اله سای باهم یکجا شده دریای تگاب را مشروب ساخته و این دریا سراسر دره
تگاب را سیراب می کند.
بنابراین تگاب یعنی درة یک آب که چند آب درین جا “یک آب” می شود.
تگاب یعنی پایان آب آنهم نظر به آب های نجراب، بدرآب و اله سای که در
بالاتر از آن به حیث چند آب در جریان اند. همچنان تگاب را به معنای درة
پرآب نیز تعریف کرده اند البته “تگ” در اینجا به معنای رفتار است یعنی درة
دارای جریان آب یا دارای آب روان.
درة فرخشاه
درة فرخشاه یکی از دره های معروف نجراب است، در وجه تسمیه اش دو نظر وجود دارد:
یکی آنکه این دره ارتباط داده می شود به شهاب الدین فرخشاه منسوب به فرقه
نقشبندیه که نسب اش را به حضرت عمرفاروق رسانیده اند و او را از همان
دودمان دانند، مزار وی هم در آنجا است.
دوم آنکه یکی از فرزندان بهرامشاه را به نام فرخشاه یاد کرده و نام دره را
به نام وی نسبت دهند البته دیگر فرزندان وی نیز عبارت بودند از: خشروشاه،
منصور شاه، زاولشاه، دولتشاه، مسعود شاه، احمدشاه و علیشاه.
در اوایل قرن پنجم شمسی غزنویان بر قسمتی از منطقه مسلط شدند. آنان اولین حکومت ترک تبار(افغانی) در منطقه بودند و در تغییر ترکیب جمعیتی و زبانی آذربایجان نقش عمده‌ای داشتند. بدنبال غزنویان سلجوقیان که حکومتی ترک تبار بودند بر منطقه حاکم شدند. این دوران، دوران شکوفایی ادبیات فارسی در منطقه نیز می‌باشد. مشهورترین شاعران این دوران، نظامی گنجوی و می‌باشند
به روایت معمول، آغاز ردپای جوامع یهودی افغانستان به تبعید یهودیان بعد از غلبه آشوریان (۷۲۰ قبل از میلاد) و تبعید به بابل (۵۶۰ قبل از میلاد) برمی‌گردد. گرچه شواهد باستان‌شناسی چندانی در تایید این باور وجود ندارد با این همه یافته‌های گوناگون و شواهد عمده‌ای وجود دارد که حضور مستمر یهودیان را از قرن هشتم تا قرن بیستم در سرزمین افغانستان نشان می‌دهد. تنها تعداد کمی از منابع، حضور یهودیان را در این سرزمین قبل از قرن هشتم ذکر می‌کنند. متن‌های مذهبی گوناگون به عربی و عبری در قرن دهم اشاره می‌کند که خاک شرق توسط جوامع یهودی پر شده است. خاک شرق طی سال‌های میانی (قرن هشتم تا چهاردهم) با خراسان (به معنی سرزمین آفتاب) ارتباط داشت که همان افغانستان شمالی بوده و با نواحی شمال شرق ایران و بخش‌های جنوبی آسیای مرکزی همسایه بود. مفسران یهودی نیز خراسان را به عنوان ناحیه‌ای که در آن یهودیان تبعید شدند معرفی می‌کنند. این مفسران وجود یک جامعه یهودی پیشرفته را در این ناحیه اثبات می‌کنند. الحاج محمد الادریسی یک تاریخ نویس مسلمان (۱۱۶۶-۱۰۹۹ هـ.ق) نیز در تحقیق خود بر روی سلسله بنی جلال، از جوامع یهودی در شهرهای غزنه و نیشابور نام می‌برد. بنیامین تودولایی در مورد جوامع یهودی غزنه و نیشابور گزارش می‌دهد: غزنه شهر بزرگی است بر روی رود گازن ، جایی که در حدود ۸۰۰۰۰ یهودی وجود داشت. غزنه از لحاظ تجاری اهمیت دارد. در کوه‌های نیشابور، چهار نسل از بنی‌اسرائیل به نام‌های نسل دان، نسل زبولون، نسل آشر و نسل نفتالی ساکن بوده که در اسارت شَلمَن ِاسِر پادشاه آشور بودند. آنان شهرها و دهکده‌های بزرگی در کوه‌ها داشتند. آنها تحت قوانین غیریهودی‌ها نبودند، اما شاهزاده‌ای به نام آر. یوسف اَمَرکلا لاوی داشتند و طلبه‌هایی در میانشان وجود داشت.
مطالب مرتبط: یهودیان افغانستان
نگارهٔ ۳: تندیس‌های ایزدبانوان مادر از مُندیگَک (چپ) و تپهٔ دِه‌مُراسی (راست)، گِل پُخته، ولایت قندهار، هزارهٔ سوم پیش از میلاد.
نگارهٔ ۴: سنگ لاجوَرد (لاتین: Lapis lazuli) نوعی سنگ قیمتی آبی‌رنگ است که تنها در افغانستان یافت می‌شود[۱۵] ولی از هزاران سال پیش در جهان خواهان زیادی داشته‌است. این سنگ در جواهرات فراعنهٔ مصر باستان، هنر خاور نزدیک باستان و تا هنر رنسانسِ ایتالیا به چشم می‌خورد. وجود ده‌ها تُن سنگ لاجورد بکارفته در گنجینه‌های شاهان میان‌رودان (بین‌النهرین) و فراعنهٔ مصر باستان نشان‌دهندهٔ این واقعیت است که این سنگ قیمتی در آن عصر در اوج مُد بوده و نیاکان باشندگان افغانستان در تجارت و بازرگانی در عصر بُرُنز نقش پویایی داشتند. همچنین ضرورت انتقال این همه سنگ لاجورد از افغانستان به خاور نزدیک و مصر گواه بر موجودیت امکانات و تاسیسات پیشرفتهٔ بین راهی در آن عصر است. سمت چپ، بالا: نمونه‌ای از سنگ لاجوَرد. سمت چپ، پایین: لاجورد بکار رفته در یکی از زیورآلات توت‌عنخ‌آمون، یکی از فراعنهٔ مقتدر مصر باستان، ۱۳۵۲-۱۳۶۱ پیش از میلاد. سمت راست: لاجوَردِ بکار رفته در “قوچ در یک بیشه”، بدست‌آمده از مقبره‌های شاهی شهر باستانی اور، میان‌رودان (بین‌النهرین) باستان، عراق امروزی، ۲۵۰۰-۲۶۰۰ پیش از میلاد.
ویکی پدیا
نگارهٔ ۱: ابزارهای سنگی شامل انواع تیغه‌های کوچک، متعلق به دورهٔ پارینه‌سنگی پایانی (۳۰٫۰۰۰ پیش از میلاد) که از قَرَه‌کَمَر در ولایت سمنگان، شمال افغانستان بدست آمده‌اند.
دوران پارینه‌سنگی[پ ۱] یا عصر حجر (سنگ) کهن، نخستین، ابتدایی‌ترین و طولانی‌ترین مرحله زندگی انسان است؛ از دو میلیون و پانصد هزار تا دورهٔ نوسنگی (عصر حجر نو)، زمانی که انسان با کشاورزی آشنا شد، در حدود دوازده هزار سال پیش را در بر می‌گیرد. این دوران خود به سه زیر دوره تقسیم می‌گردد:
دوران پارینه‌سنگی افغانستان
فاصلهٔ زمانی زیاد، دیدگاهمان را راجع به پیدایش نخستین مردمان در افغانستان، که در تراس‌های رودخانه‌ها و غارهای زیستگردار و پناهگاه‌های صخره‌ای در شمال و شرق این کشور امروزی می‌زیستند تار می‌کند. صدها ابزار سنگی در ساحه‌های متعدد در دشت و صحرا پراکنده شده‌اند – ابزاری چون ابزار کوارتزی متعلق به دورهٔ پارینه‌سنگی زیرین (تبرهای دستی، چاقوهای دسته‌دار و تراشه‌ها) با قدمتی بیش از ۱۰۰٫۰۰۰ ساله – گواهی است بر موجودیت فعالیت‌های منظم انسان در ابتدایی‌ترین بُرهه‌های تاریخی. اسکلت انسان نِئاندِرتال در طی اواسط دههٔ هفتاد میلادی در درهٔ کور در بدخشان، و همچنین استخوان گیجگاهی بزرگی یافت شده‌اند که به عقیدهٔ دانشمندان می‌بایست متعلق به انسان امروزی با ویژگی‌های نئاندرتالی باشد. لوئی دوپری، باستان‌شناس دانشگاه پنسیلوانیا راجع به کشف درهٔ کور می‌گوید:
پیشینهٔ حضور یهودیان در افغانستان نامعلوم است و گمان می‌رود آنها پس از ویرانی معبدشان توسط بخت النصر فرمانروای قوم آشور در ۷۲۰ پیش از میلاد و تبعیدشان به بابل در ۵۶۰ پیش از میلاد، به مناطقی در جنوب عراق٬ ایران و افغانستان فعلی که زیر سلطهٔ آشوریان درآمده بود کوچانده شدند. با این همه یافته‌های گوناگون و شواهد عمده‌ای وجود دارد که حضور مستمر یهودیان را از قرن هشتم تا قرن بیستم در سرزمین افغانستان نشان می‌دهد که بیشتر در شهرهای هرات، کابل، بلخ و بعضا در غزنی می‌زیستند.
تشکیل دولت اسرائیل در سال ۱۹۴۸ میلادی و جنگ‌های اعراب و اسرائیل به تشدید مخالفت‌ها با یهودیان منجر شد. در سال ۱۹۵۰ میلادی که یهودیان به طور رسمی اجازه ترک افغانستان را داشتند، یهودیان بسیاری در نیمه اول قرن بیستم آن جا را ترک کرده و برخی از آنان در اسرائیل ساکن شدند. تبلیغات صهیونیستی به طور کامل در افغانستان ممنوع گردید و با این همه مهاجرت به آنجا فقط از اواخر سال ۱۹۵۱ م. اجازه داده شد. در سال ۱۹۶۷ م. تعداد یهودیان افغان که به اسرائیل مهاجرت نموده بودند به چهار هزار نفر رسید.
از ۱۹۵۲ م. یهودیان از خدمت در ارتش معاف شدند و مجبور بودند به جای آن مالیات معینی را پرداخت نمایند. در ۱۹۹۰ م. تنها ۱۵ تا ۲۰ خانواده در کابل باقی ماندند که آنان نیز در جریان جنگ‌های داخلی افغانستان آن جا را به قصد ترکمنستان، ازبکستان و هند ترک کردند. تا سال ۲۰۰۱ م. حداقل دو یهودی در کابل شناخته شدند. اسحاق لوی ۸۰ ساله سرایدار کنیسهٔ کابل در ژانویه ۲۰۰۵ درگذشت و برای به خاکسپاری در کوه زیتون در اورشلیم برده شد. در حال حاضر زبولون سیمینتوف تنها یهودی بازمانده در افغانستان است.
ازماندهٔ گورستان یهودیان هرات موسوم به (قبرستان موسایی‌ها)